به گزارش پایگاه خبری پیام خانواده؛ ایران در تقاطع کریدورهای مهم جهانی قرار دارد و بسیاری از کارشناسان بارها تأکید کردهاند که توسعه زیرساختهای ترانزیتی میتواند میلیاردها دلار درآمد پایدار برای کشور به همراه داشته باشد. با این حال، بخشی از منابع ملی همچنان به سمت پروژههایی هدایت میشود که نه بازگشت سرمایه مشخصی دارند و نه منافع راهبردی بلندمدتی ایجاد میکنند. نمونه بارز این مسئله، پروژه راهآهن سریعالسیر تهران–قم–اصفهان است.این طرح که سالهاست کلید خورده، از همان ابتدا با ابهامهای جدی در زمینه تأمین مالی و توجیه اقتصادی مواجه بوده است. اجرای آن مستلزم سرمایهگذاری کلان است و حتی در صورت بهرهبرداری نیز دولت ناچار خواهد بود یارانههای سنگینی برای مقرونبهصرفه نگهداشتن بلیتها پرداخت کند. به همین دلیل، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این پروژه در شرایط فعلی کشور، در زمره اولویتهای اصلی قرار نمیگیرد.به گفته مهدی باقری، کارشناس حملونقل و ترانزیت، علاوه بر چالشهای اقتصادی، مشکلات مدیریتی نیز بر روند این پروژه سایه انداخته است.تغییر چندباره مسئولیت میان شرکتهای مختلف از جمله شرکت ساخت و توسعه زیربناها و شرکت راهآهن، موجب طولانی شدن زمان اجرا و اتلاف منابع شده است. وی تصریح کرد که پیشبرد طرح بدون جذب فاینانس خارجی عمدتاً از سوی چین، امکانپذیر نبوده است.
در مقابل، گزینههای کمهزینهتر و کارآمدتری برای رفع نیاز حمل و نقل ریلی میان تهران، قم و اصفهان وجود دارد. کارشناسان پیشنهاد میکنند به جای اجرای قطار سریعالسیر پرهزینه، توسعه راهآهن برقی با هزینهای حدود یکپنجم پروژه فعلی در دستور کار قرار گیرد؛ راهحلی که علاوه بر سرعت مطلوب، از نظر اقتصادی نیز توجیهپذیرتر است.این در حالی است که کشور در حوزههای دیگری همچون تکمیل کریدور شمال–جنوب، ارتقای ظرفیت بنادر جنوبی و اتصال ریلی به کشورهای همسایه، پروژههای راهبردی در دست دارد که میتوانند درآمدهای ارزی قابل توجهی به همراه داشته باشند. سرمایهگذاری در چنین طرحهایی نهتنها به افزایش سهم ایران در تجارت جهانی کمک میکند، بلکه جایگاه ژئوپلیتیکی کشور را نیز تقویت خواهد کرد.کارشناس حملونقل کریم نائینی، بازنگری جدی در اولویتبندی پروژهها ضروری است. هدایت منابع محدود به سمت طرحهایی که بازگشت اقتصادی و منافع ملی بیشتری دارند، میتواند مسیر توسعه پایدار ایران را هموارتر کند؛ مسیری که با تداوم هزینهکرد در پروژههای کمثمر، دستیافتنی نخواهد بود.نائینی ریشه وضعیت فعلی پروژهها را نداشتن ایران مطلوب با دید حملونقل، ترانزیت و لجستیک عنوان کرد که نماد آن وجود بیش از ۷۰ هزار پروژه عمرانی ناتمام در سطح کشور است.