به گزارش پیام خانواده برنامه«ترنج» با حضور حسین حنوجی فرد (مدرس، پژوهشگر حوزه خانواده و مسئول کارگروه آسیب شناسی روانی) و ارتباط تلفنی با دکتر مهدیه اسدی مقدم (محقق و پژوهشگر خانواده) و موضوع بازنشستگان سرمایه‌های اجتماعی خانواده، روانه آنتن شد.
ترنج: نقش خانواده دوستی, در تحکیم خانواده و ارتقای اعتماد به نفس فرد بازنشسته در خانواده چیست؟
حنوجی فرد: اگر در خانواده نقش‌ها جابجا نشوند محبت و علاقه بین اعضای خانواده ایجاد می‌شود وقتی بازنشسته به دورانی می‌رسد که از کار جدا می‌شود و بیشتر در محیط خانه است طبیعتاً وجودش برای اعضای خانواده خسته کننده نیست بلکه شیرین و گرانبها تر می‌شود.
ترنج: نوع برخورد خانواده با فرد تازه بازنشسته چگونه باید باشد؟
اسدی مقدم: افراد باید نقش‌های خود را بپذیرند و مسئولیت آن را به عهده بگیرند. وقتی با فرد بازنشسته در خانه مواجه هستیم باید نقش خود را به درستی در بنیان خانواده ایفا کنیم، احترام بزرگترها را به فرزندانمان بیاموزیم به سالمند به عنوان فرد بلا استفاده نگاه نکنیم و فرزندان یاد می‌گیرند و درک متقابل باعث می‌شود فرد بازنشسته احساس بی‌ارزشی نکند. در کانون خانواده و در محیط اجتماع باید از تجربیات افراد بازنشسته استفاده شود و در مراکز مربوط به امور بازنشستگان به آنها توجه شود ودر خانه و خانواده هم، از تجربیات آنها بهره ببرند.
ترنج: چگونه برای ایجاد فضای شاد و مفرح بازنشستگان برنامه ریزی کنیم؟
حنوجی فرد: آنچه خیلی در مسائل روانی مخصوصاً در افراد سالخورده مهم است بحث نشاط است اولاً خود سالمندان برای خودشان برنامه ریزی‌هایی داشته باشند تا نشاط خود را حفظ کنند ثانیاً سازمان‌ها و نهادهایی که در آنجا مشغول بودند در قبال آنها وظایفی دارند پس نهادها هم در این موضوع نقش دارند و باید فضای شاد و مفرح را ایجاد کنند.
ترنج: تامین رفاه و نشاط بازنشستگان چگونه میسر می‌شود؟
اسدی مقدم: نشاط در دوران بازنشستگی خیلی اهمیت دارد؛ این نشاط در محیط خانواده با محبت، تکریم و احترام کردن اعضای خانواده صورت می‌گیرد و در جامعه هم به همین صورت است. یک فردی که به هر دلیلی بازنشسته شده است نباید خود را بی مصرف بداند، نهادهایی که در این زمینه مسئول هستند باید برنامه‌ریزی‌های درست در زمینه‌های مختلف از قبیل ورزش، سلامت، تغذیه و غیره داشته باشند. آموزش و پرورش باید به احترام و تکریم بزرگترها دقت و واحدهای درسی و مباحثی را تدوین کند برای اینکه فاصله نسلی اتفاق نیفتد و به دانش آموزان بیاموزد چگونه با سالمند و بازنشسته رفتار کنند تا کرامت نفس آنها حفظ شود و اعتماد به نفسشان بالا رود و به همان میزان نشاط و شادابی در زندگی آنها افزایش می‌یابد.
ترنج: فرهنگ سازی در تکریم بازنشستگی چقدر موثر است؟
حنوجی فرد: نوع نگاه به سالمند خیلی مهم است در دیدگاه اسلامی وجود یک سالمند در یک خانواده و حتی در اجتماع سبب فیض به افراد می‌شود و این نشان می‌دهد که باید به سالمند احترام گذاشت و او را تکریم کرد. همه یک روزی سالمند می‌شوند اگر این فرهنگ به درستی ایجاد شود که به سالمندان احترام بگذاریم وقتی خودمان سالمند می‌شویم به ما هم احترام می‌گذارند.