به گزارش پایگاه خبری پیام خانواده، گاهی از خودمان می‌پرسیم چرا بعضی رابطه‌ها با اولین بحران از هم می‌پاشند، اما بعضی دیگر حتی در دل سخت‌ترین روزها محکم‌تر می‌شوند. حتما شما هم زوج‌هایی را دیده‌اید که با همه‌ی تفاوت‌ها و فشارها، هنوز لبخندشان واقعی‌ست، هنوز برای هم وقت می‌گذارند، هنوز مفهوم خانواده را فراموش نکرده‌اند. راز این دوام کجاست؟ آیا فقط به عشق ربط دارد؟ یا چیزهایی هست که باید آموخت، تمرین کرد، و پایش ایستاد؟ این گزارش درباره‌ی همان چیزهاست...

این رازها برگرفته از یافته‌های «آنتا سیدلکا؛ زوج‌درمانگر» است که درباره الگوهای زوج‌هایی که موفق شدند مطالعه کرده است.

هفت الگوی طلایی زوج‌های موفق

۱. تعیین مرزهای مشخص با اعضای خانواده

زوج‌های موفق یاد گرفته‌اند که چطور بین زندگی مشترک خود و خانواده‌هایشان تعادل برقرار کنند. تعیین مرز به این معناست که زوجین به خانواده‌هایشان نشان دهند زندگی مشترکشان یک واحد مستقل است و تصمیم‌گیری‌ها در آن، تنها بر عهده خودشان است. این مرزها شامل مواردی مثل عدم دخالت در مسائل خصوصی، احترام به حریم شخصی و محدود کردن نظرات ناخواسته می‌شود.

فرض کنید مادر یکی از زوجین مدام درباره نحوه تربیت فرزندانشان نظر می‌دهد و اصرار دارد که کارها به روش او انجام شود. زوج موفق با احترام اما قاطعانه با او صحبت می‌کنند و می‌گویند: «ما از تجربه‌های شما قدردانی می‌کنیم، ولی در این مورد خودمان تصمیم می‌گیریم.» این کار نشان‌دهنده حفظ استقلال و اولویت دادن به زندگی مشترکشان است.

۲. اولویت دادن به رابطه

زوج‌های موفق همیشه رابطه‌شان را در صدر اولویت‌های خود قرار می‌دهند. اولویت دادن به رابطه یعنی زوجین زمان، انرژی و توجه خود را به تقویت پیوندشان اختصاص دهند. این شامل وقت گذاشتن برای یکدیگر و در نظر گرفتن نیازهای هر دو نفر در تصمیم‌گیری‌های مهم می‌شود.

زوجی را تصور کنید که هر دو شاغل هستند و برنامه‌های کاری فشرده‌ای دارند. آن‌ها تصمیم می‌گیرند هر هفته یک شب را فقط به خودشان اختصاص دهند، مثلاً با رفتن به رستوران یا تماشای فیلم در خانه. همچنین، اگر یکی از آن‌ها پیشنهاد شغلی در شهر دیگری دریافت کند، با هم مشورت می‌کنند تا ببینند این تغییر برای هر دویشان مناسب است یا نه.

۳. بهترین دوست یکدیگر بودن

این زوج‌ها نه تنها عاشق یکدیگرند، بلکه بهترین دوست همدیگر نیز هستند. بهترین دوست بودن یعنی زوجین بتوانند با هم راحت باشند، آزادانه صحبت کنند، به هم گوش دهند و در لحظات شادی و غم، پشتیبان یکدیگر باشند. این صمیمیت، رابطه را از یک عشق صرف به یک همراهی عمیق تبدیل می‌کند.

برای مثال زوجی را در نظر بگیرید که هر دو عاشق آشپزی هستند. آن‌ها آخر هفته‌ها با هم در آشپزخانه وقت می‌گذرانند، غذای جدیدی امتحان می‌کنند و در حین کار، درباره روزشان حرف می‌زنند و می‌خندند. این لحظات ساده، حس دوستی و نزدیکی‌شان را تقویت می‌کند.

۴. حل اختلافات به صورت سازنده

هیچ رابطه‌ای بدون چالش و اختلاف نیست، اما زوج‌های موفق یاد گرفته‌اند با گوش دادن به دیدگاه طرف مقابل، گفتگو و درک احساسات او و یافتن توافقی مشترک مشکلات را حل کنند و به جای جدایی، در کنار هم بمانند. فرض کنید زوجی بر سر هزینه‌های خانه اختلاف دارند؛ یکی معتقد است باید بیشتر پس‌انداز کنند و دیگری می‌خواهد برای سفر خرج کند. آن‌ها به جای بحث بی‌نتیجه، با هم می‌نشینند، هر کدام دلایلش را توضیح می‌دهد و در نهایت توافق می‌کنند بخشی از پول را پس‌انداز کنند و بخشی را برای سفر کنار بگذارند.

۵. احترام متقابل به فردیت

احترام به فردیت یعنی زوجین به علایق، اهداف و فضای شخصی یکدیگر ارزش بگذارند و از هم انتظار نداشته باشند که یکی شبیه دیگری شود. این احترام، حس آزادی و رضایت را در هر دو نفر تقویت می‌کند. برای مثال یکی از زوجین عاشق کتاب خواندن است و دوست دارد زمانهایی را تنها به مطالعه بپردازد، در حالی که دیگری به بازی‌های گروهی با دوستانش علاقه دارد. آن‌ها به جای اجبار همدیگر به تغییر، از علایق هم حمایت می‌کنند و زمان‌هایی را هم برای فعالیت مشترک کنار می‌گذارند.

۶. ارتباط منظم و صادقانه

این زوج‌ها از بحث درباره موضوعات سخت فرار نمی‌کنند پس زمان‌هایی را برای گفتگو اختصاص می‌دهند و درباره احساسات، نیازها و مشکلاتشان با هم حرف می‌زنند. این کار مانع از انباشته شدن سوءتفاهم‌ها می‌شود.

مثال: زوجی هر شب قبل از خواب، ده دقیقه با هم صحبت می‌کنند و درباره روزشان، چیزهایی که خوشحال‌شان کرده یا نگرانشان کرده، حرف می‌زنند. اگر یکی از آن‌ها از رفتار دیگری ناراحت باشد، همان موقع مطرحش می‌کند تا با هم حلش کنند.

۷. تنظیم عاطفی و ترمیم رابطه

زوج‌های موفق می‌دانند که دعوا و اختلاف طبیعی است، اما مهم این است که بعد از آن، چگونه به هم برگردند. آن‌ها با تنظیم احساساتشان و ترمیم رابطه، از آسیب‌های طولانی‌مدت جلوگیری می‌کنند. تنظیم عاطفی یعنی در لحظات تنش، زوجین خودشان را کنترل کنند و به جای واکنش تند، آرامش را برگردانند. ترمیم رابطه هم یعنی بعد از اختلاف، با عذرخواهی یا گفتگو، دوباره به هم نزدیک شوند.

مثال: پس از یک بحث درباره برنامه‌ریزی تعطیلات، زوجین عصبانی می‌شوند و حرف‌های تندی به هم می‌زنند. بعد از چند دقیقه، یکی از آن‌ها می‌گوید: «بیا آروم باشیم و دوباره حرف بزنیم.» آن‌ها نفس عمیق می‌کشند، معذرت‌خواهی می‌کنند و با هم برنامه‌ای تنظیم می‌کنند که هر دو راضی باشند.

روان‌شناسان چه می‌گویند؟

نیکول لپرا، روان‌شناس کل‌نگر و صاحب این نظریه‌ها، خود سال‌ها به عنوان روان‌شناس بالینی فعالیت کرده است. او معتقد است که مهم‌ترین عنصر در هر رابطه سالم، ظرفیت خوداندیشی و تمایل هر فرد به رشد شخصی است. باید هر کدام از ما قبول کنیم که کامل نیستیم و برای بهتر شدن رابطه، باید درون خود را بررسی کنیم.

استفانی مینس، روان‌درمانگر و مدرس زوج‌درمانی، می‌گوید زوج‌هایی که می‌مانند، «تعامل سازنده» دارند؛ یعنی پس از هر اختلاف، کنار هم می‌نشینند، آنچه پیش آمده را مرور می‌کنند، از یکدیگر عذرخواهی می‌کنند و در جستجوی راه‌حلی هستند که نیازهای هر دو طرف را تامین کند. او همچنین بر اهمیت شوخ‌طبعی تأکید دارد؛ این توانایی که بتوانیم به ضعف‌ها و اشتباهات خود و شریک زندگی‌مان بخندیم، فضا را برای بخشش و سخاوت عاطفی باز می‌کند.

کایلا مایر، مشاور متخصص در حوزه تروما، نیز معتقد است زوج‌های موفق، «تمایل واقعی» به بودن کنار هم دارند نه اینکه به هم وابسته و گرفتار نیاز و اجبار باشند. به گفته او، اجازه دادن به وجود تعارضات معلق و عدم نیاز به حل فوری همه مسائل، به زوج‌ها امکان می‌دهد که روزهای شیرین زندگی‌شان را بدون فشار و استرس بسازند و خاطراتی ماندگار رقم بزنند.

وقتی رابطه به نقطه سخت می‌رسد

اگر رابطه‌ات این روزها سخت شده، اگر حرف‌هایت شنیده نمی‌شود یا دلت از فاصله‌ها گرفته، بدان که تنها نیستی. خیلی‌ها همین حال را دارند؛ شاید خسته، شاید دلگیر، شاید مردد میان ماندن و رفتن.

اما گاهی، پیش از گرفتن تصمیمی بزرگ، فقط لازم است کمی مکث کنیم و نگاهی دوباره به آنچه میان‌مان گذشته بیندازیم. این هفت الگو، نسخه‌ای فوری یا جادویی نیستند. قرار نیست یک‌شبه همه‌چیز را درست کنند. اما می‌توانند شروع یک گفت‌وگوی تازه باشند—با خودت، و شاید با کسی که هنوز برایت مهم است.

گاهی کافی‌ست فقط یکی از دو نفر بخواهد چیزی را تغییر دهد، تا چیزی در رابطه تکان بخورد.

رابطه اگر قرار است بماند، باید امن، زنده و انسانی باشد و این چیزی‌ست که با تمرین و آگاهی می‌شود ساخت؛ حتی از دل سخت‌ترین روزها.

پاسخ شاید در همین هفت الگوی ساده و در عین حال عمیق باشد: اولویت دادن به رابطه، احترام به فردیت، برقراری ارتباط صادقانه و توانایی بازگشت پس از هر چالش.
الگوهایی که شاید برای هر زوجی که امروز گرفتار اختلاف یا سردی شده‌اند، چراغ راهی باشند برای نزدیک شدن دوباره؛ نه از سر اجبار، بلکه از سر عشق، دوستی و آگاهی.