پیام خانواده | تربیت فرزند نخستین خشت از بنای شکوفایی استعدادها و سرچشمه بروز نشاط و امید در جامعه است. به راستی سبک معماری رفتاری ما چقدر با الگوی سلامت فردی و اجتماعی مطابقت دارد؟
ما میتوانیم فرزندانی شاد و خرسند از شکوفایی و تبلور موهبتهای خدایی که در آنها به امانت قرار داده شده را به خوبی پرورش دهیم و یا با عدم بذل توجه کافی به آن، سبب ثمر بخشی کمتر در آنها شویم. طرز برخورد و شیوه تربیتی ما با فرزندمان میتواند تاثیرات عمیق و حتی ناپیدایی را برآنها داشته باشد که بسیاری از آنها چه در لحظه حال و چه در آینده، سبب انتخاب راه و روش، نگرش و شیوههای کنار آمدنهای متفاوت آنها با مشکلات، استرسها، موانع و ناکامیها میشود که میتواند زمینهساز بروز اختلالاتی مانند اضطراب، افسردگی و ... شده یا مشکلاتی مانند شخصیت تلقینپذیر، زود رنج و فردی که بدون فکر به پاسخ دادن و حتی پرخاشگری می پردازد را سبب شوند.
ما به عنوان یک شهروند متمدن و فرهیخته، چقدر متوجه تاثیر و پیامد رفتارهایمان بر دیگران در جامعه هستیم؟ برقراری ارتباط موثر و وجود آرامش و امنیت روان در جامعه در گام اول مبتنی بر اجرای آن در خانواده است. یکی از عوامل اساسی در ایجاد مشکلات رفتاری و اخلاقی در فرزندانمان، وجود طرحواره های ناسازگار اولیه است. این طرحواره ها زمانی که نیازهای اصلی هیجانی برآورده نمی شوند (مانند شیوه های ناصحیح تربیتی همچون کنترل گری زیاد، عدم ایجاد ثبات یا پیوند عاطفی مثبت و اثربخش، نازپرورده بارآوردن و ... )، شکل میگیرند و راهی برای جبران تجارب گذشته که به خوبی روی ندادهاند و تنظیم انتظارات آینده فراهم میکنند.
این که فرزند دلبندتان در سنین نوجوانی به چه سبک هایی علاقمند شود یا در انتخاب رشته تحصیلی یا شغلی به چه سمت و سویی برود و چقدر انتخابهای او واقع بینانه و بر اساس رشد همه جانبه استعدادهایش اعم از جسمی و روانی و معنوی باشد یا صرفا به دنبال جبران نیازهای برآورده نشده کودکی باشد که بسیاری از آنها به صورت ناخودآگاه شخص را در مسیرهای حتی جذاب و زیبا ولی بدون ترقی و تعالی، قرار میدهد. اما ما میتوانیم تا دستخوش طرحوارهها و امواجی که ممکن است هر روز ما را با خود به این سو و آن سوی ببرد، نشویم. برای بهتر شدن حال خود، خانواده و جامعه، هر کدام از ما باید شیوه تفکر و رفتار خود را بهینه کنیم و متناسب با خرد جمعی که میتواند برای همه سعادت را به ارمغان آورد، در آن تغییر و تحول ایجاد کنیم. این را هم فراموش نکنیم که پیشرفت در زندگی اغلب مستلزم انجام دادن کارهایی است که دوست ندارید انجام دهید...
محمد سعید نصر اصفهانی؛ دانشجوی دکتری تخصصی روان شناسی شناختی