به گزارش پایگاه خبری پیام خانواده؛ خشونت علیه زنان، پدیدهای جهانی است که ریشه در ساختارهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دارد. در این میان، رسانهها به عنوان یکی از قدرتمندترین ابزارهای عصر حاضر، میتوانند هم به تشدید این خشونتها دامن بزنند و هم با آگاهیبخشی، گامهای بلندی در جهت کاهش آن بردارند. این گزارش به بررسی نقش رسانهها در آگاهیبخشی و کاهش خشونت علیه زنان میپردازد و با نگاهی به نمونههای داخلی و خارجی، راهکارهای مؤثر را تحلیل میکند.
رسانهها به عنوان بازتابدهنده یا تقویتکننده خشونت؟
۱- بازنمایی خشونت در رسانهها:
رسانههای سنتی و جدید: چگونه اخبار مربوط به خشونت علیه زنان منتشر میشود؟ آیا این بازنمایی به عادیسازی خشونت کمک میکند یا افشاگری میکند؟
زبان رسانهها: استفاده از واژههایی مانند «قتل ناموسی»، «حل اختلاف خانوادگی» یا «جنایت احساسی» چگونه درک عمومی را تحریف میکند؟
مثالهای عینی: تحلیل پوشش خبری قتلهای اخیر زنان در ایران و مقایسه آن با استانداردهای جهانی.
۲- اثرات منفی پوشش نادرست:
قربانیسازی دوباره: چگونه مصاحبههای غیرحرفهای با خانواده قربانیان یا انتشار تصاویر آنها به خشونت روانی دامن میزند؟
تکرار چرخه خشونت: وقتی رسانهها خشونت را به عنوان یک «تراژدی شخصی» نشان میدهند، آیا جامعه از مسئولیت جمعی خود غافل میشود؟
رسانهها به عنوان ابزار آگاهیبخشی و تغییر اجتماعی
۱- آموزش از طریق رسانه:
برنامههای تلویزیونی و پادکستها: نقش برنامههایی مانند «خانه امن» یا پادکستهای فمینیستی در افزایش آگاهی عمومی.
شبکههای اجتماعی: چگونه کمپینهایی مانند #MeToo یا #زن_زندگی_آزادی به شکستن سکوت کمک کردهاند؟
۲- رسانههای مردمی و روزنامهنگاری تحقیقی:
نقش خبرنگاران زن: چرا حضور زنان در رسانهها میتواند روایتهای دقیقتری از خشونت ارائه دهد؟
گزارشهای عمیق: نمونههایی از گزارشهای تحقیقی که به تغییر قوانین یا افزایش حساسیت عمومی منجر شدهاند.
۳- رسانهها و تغییر نگرشهای فرهنگی:
مقابله با کلیشههای جنسیتی: چگونه سریالها، فیلمها و تبلیغات میتوانند تصویر زن را از «قربانی» به «فاعل تغییر» تبدیل کنند؟
نقش مردان در این تغییر: برنامههایی که مردان را به همراهان مبارزه با خشونت تبدیل میکنند.
چالشها و راهکارها
۱- موانع پیش روی رسانهها:
سانسور و محدودیتهای سیاسی: چگونه سکوت رسانههای رسمی، فضای گفتوگو را محدود میکند؟
اقتصاد رسانهها: آیا رسانههای مستقل میتوانند بدون حمایت مالی به کار خود ادامه دهند؟
۲- راهکارهای عملی:
تدوین منشور اخلاقی: ضرورت ایجاد استانداردهای حرفهای برای پوشش اخبار خشونت.
همکاری با نهادهای مدنی: چگونه رسانهها میتوانند با سازمانهای حقوق بشری همکاری کنند؟
استفاده از فنآوری: نقش اپلیکیشنهای امنیتی و پلتفرمهای دیجیتال در کمک به زنان آسیبدیده.
رسانهها در یک دوراهی تاریخی قرار دارند: میتوانند با بازتولید کلیشهها، خشونت را تداوم بخشند یا با آگاهیبخشی، جامعه را به سمت تغییر سوق دهند. تجربههای جهانی نشان میدهد که رسانههای مسئولیتپذیر میتوانند نقش کلیدی در کاهش خشونت علیه زنان ایفا کنند، اما این مسیر نیازمند حمایت نهادهای مدنی، تغییر قوانین و مشارکت عمومی است.